Skip to the content

DYSGU AM GOED - TIR COED

Mae'r Gymdeithas Coedwigaeth Frenhinol (CCF) a Tir Coed yn datblygu partneriaeth arloesol i gyflwyno'r rhaglen ‘Dysgu am Goed’ yng Nghymru. Nod Tir Coed yn gyntaf yw addasu'r ddarpariaeth Saesneg i'r cwricwlwm Cymraeg a chyfieithu'r holl adnoddau addysgu, a chyflwyno cynllun peilot o'r rhaglen ar draws y 44 ysgol gynradd yng Ngheredigion dros ddwy flynedd academaidd.

 

CCF yw'r elusen addysgol fwyaf a sefydledig sy'n hyrwyddo rheolaeth ddoeth coedwigoedd yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon, ac ar hyn o bryd maent yn cynnig y rhaglen hon yn Lloegr. Dros yr 18 mlynedd diwethaf mae Tir Coed wedi dylunio, darparu a datblygu model ymgysylltu cynhwysfawr sy'n cefnogi ac yn annog newid personol, cymdeithasol, corfforol, emosiynol ac amgylcheddol ac yn cynorthwyo unigolion i reoli eu bywydau eu hunain gydag effaith gadarnhaol a pharhaol.

 

Nod y prosiect yn gyntaf ac ym mlaenaf yw dysgu plant am goed, coetiroedd a choedwigaeth mewn ffordd ymarferol a hwyliog, gan roi cyfle i blant cael gwerthfawrogiad o goetiroedd, gwerth am fywyd gwyllt, pren ac am fwynhad. Yn ogystal â hyn nod y prosiect yw creu dysgwyr uchelgeisiol a galluog, unigolion hyderus ac iach, cyfranwyr mentrus a chreadigol a dinasyddion moesegol a gwybodus, ac ysgogi sgiliau gwyddonol, daearyddol a hanesyddol ynghyd â hyrwyddo sgiliau creadigol ac ymwybyddiaeth gadwraeth.

 

Bydd gan y prosiect nifer o weithgareddau gan gynnwys adnabod rhywogaethau coed trwy eu dail, brigau a rhisgl:

  • Plannu coed a deall sut y gallwn eu helpu i oroesi a thyfu'n gryf
  • Dysgu am strwythur coeden a sut mae'n ei galluogi i dyfu
  • Gweld newidiadau tymhorol yn y gwaith a darganfod sut mae coed yn gwasgaru eu hadau
  • Cyfrifo uchder ac oedran coed
  • Deall cyfraniad coedwigoedd i hanes lleol
  • Cwrdd â choedwigwyr a'u gweld yn y gwaith
  • Darganfod y gwahanol ddefnyddiau ar gyfer pren fel tanwydd
  • Chwilio am fwystfilod bach a thystiolaeth o fywyd gwyllt mwy anodd sy'n byw yn y goedwig
  • Edrych ar gynefinoedd anifeiliaid ac adeiladu eu llochesau eu hunain
  • Creu gludweithiau, cerfluniau a gwaith celf arall
  • Mwynhau gemau tîm sy'n meithrin hyder a chyfathrebu

 

Bydd ystod eang o bobl yn elwa o'r prosiect gan gynnwys; pobl ifanc, siaradwyr Cymraeg, pob grŵp ethnig, unigolion ag anableddau a'r awyr agored/coetiroedd ei hun. Mae'r gweithgareddau'n hygyrch i gadeiriau olwyn a'r rhai sy'n cael trafferth gyda llythrennedd a chyfathrebu yn yr ystafell ddosbarth, a byddant yn cynorthwyo athrawon a staff cymorth i gyflwyno gwersi yn yr amgylchedd naturiol.

Roedd y prosiect yn hynod o lwyddiannus, gyda 41 sesiwn yn cael eu darparu ac ymgysylltwyd a 32 ysgol ar draws Ceredigion. Fe wnaeth 94% o athrawon a gymerwyd rhan yn y prosiect cytuno bod mwynhad o’r awyr agored wedi cael ei annog yn ystod y sesiynau, gyda 97% yn cytuno bod y sesiynau wedi rhoi deallusrwydd gwell o’r goedwig a’r bywyd gwyllt sydd i’w ddarganfod yna. Fel canlyniad o’r prosiect, mae ffyrdd eraill o gyrraedd ysgolion eraill wedi cael eu harchwilio gyda datblygiadau mewn lle ac ymchwil i mewn i ddatblygiadau pellach yn cael ei wneud.  

Cyllidwyd y prosiect hwn drwy raglen Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru - Rhaglen Datblygu Gwledig Cymru 2014 - 2020, a ariennir gan Lywodraeth Gymru a’r Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig.